ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021
Αργυρό δηνάριο Μάρκου Αντωνίου
41 π.Χ.
Το 1982 στη θαλάσσια περιοχή που έλαβε χώρα η ναυμαχία του Ακτίου (31 π.Χ.) βρέθηκε το αργυρό δηνάριο Μάρκου Αντωνίου, μάρτυρας της σύγκρουσης που έκρινε την πορεία του τότε γνωστού κόσμου.
Στις όψεις του εικονίζονται οι δύο πρωταγωνιστές και βασικοί αντίπαλοι της ναυμαχίας: ο Μάρκος Αντώνιος (εμπροσθότυπος) και ο Οκταβιανός (οπισθότυπος). Εκδόθηκε από το νομισματοκοπείο που ακολουθούσε τον Αντώνιο, ώστε να εξασφαλίζεται η μισθοδοσία των στρατευμάτων.
Το δηνάριο ήταν ρωμαϊκό νόμισμα που άρχισε να κόβεται προς το τέλος του 4ου αι. π.Χ. ως επίδραση των Ελλήνων ή -κατά μία άλλη εκδοχή- των Ετρούσκων. Αρχικά ήταν αργυρό με βάρος 4,5 γραμμάρια, ενώ με σταδιακή υποτίμηση έπεσε την εποχή του Οκταβιανού στα 3,9 γραμμάρια. Κυκλοφόρησαν επίσης, δηνάρια χρυσά, βάρους 4,55 γραμμαρίων, και χάλκινα με βάρος ίσο με το 1/50 των χρυσών. Στα τέλη του 1ου αι. π.Χ., με την επέκταση της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και την επικράτηση του Οκταβιανού, το δηνάριο κυριάρχησε στις αγορές της Μεσογείου.
Το δηνάριο της Νικόπολης δεν αποτελεί μεμονωμένο εύρημα αλλά ανήκει στον «θησαυρό του Παντοκράτορα», ένα σύνολο δηλ. νομισμάτων τα οποία εσκεμμένα συγκέντρωσε και εν συνεχεία απέκρυψε ο ιδιοκτήτης τους.
Ο θησαυρός ανασύρθηκε από δύο αλιείς, μαζί με τον αμφορέα στον οποίο φυλασσόταν, δυτικά του ομώνυμου παράλιου οικισμού της Πρέβεζας, σε απόσταση 100 μ. από την ακτή και βάθος 6 μ. Περιλαμβάνει συνολικά 225 αργυρά δηνάρια τα οποία χρονολογούνται στους χρόνους της ρωμαϊκής Δημοκρατίας, από το 111 έως και το 31 π.Χ. Τριάντα από τα δηνάρια εκδόθηκαν από το μετακινούμενο νομισματοκοπείο του Μάρκου Αντώνιου.
Φαίνεται πως ο «θησαυρός του Παντοκράτορα» αποτελούσε τις αποταμιευτικές οικονομίες κάποιου Ρωμαίου λεγεωνάριου που ακολούθησε τον Αντώνιο μέχρι το Άκτιο, συμμετείχε στη ναυμαχία και πιθανότατα έχασε τη ζωή του σε αυτή. Η θέση εύρεσής του εξάλλου, συμπίπτει με την περιοχή στην οποία βυθίστηκαν τα περισσότερα από τα πλοία του Αντωνίου.
Σήμερα, το δηνάριο του Μάρκου Αντωνίου εκτίθεται με το μεγαλύτερο μέρος του θησαυρού στην πρώτη αίθουσα του ΑΜΝ, στην ενότητα «Η γένεση της πόλης»
Δείτε το έκθεμα του μήνα στη Συλλογή