ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2021
Τμήμα σαρκοφάγου με το κάλυμμά της
150-175 μ.Χ.
Το 1922 ο Αλέξανδρος Φιλαδελφεύς, πρώτος ανασκαφέας της Νικόπολης, μετέφερε στο «Μουσείον Πρέβεζης», που ο ίδιος ίδρυσε στο ισόγειο του δημαρχείου της Πρέβεζας ένα χρόνο νωρίτερα, πολυάριθμα ευρήματα από τις έρευνές του στον αρχαιολογικό χώρο της Νικόπολης. Ανάμεσά τους, ξεχωρίζει τμήμα μαρμάρινης σαρκοφάγου από τη ΝΑ Νεκρόπολη της ρωμαϊκής πόλης.
Η σαρκοφάγος είναι κατασκευασμένη από μάρμαρο λευκό, πιθανόν πεντελικό, αποτελεί όμως έργο τοπικού εργαστηρίου. Η θήκη της διατηρείται μόνο στην μπροστινή πλευρά και την αρχή των δύο πλαϊνών ενώ το κάλυμμα είναι ακέραιο.
Η παράσταση που διακοσμεί τη θήκη, εικονίζει γιρλάντα με δύο τόξα αναρτημένα από ένα Έρωτα στο κέντρο και δύο βουκεφάλια στις άκρες. Η γιρλάντα αποτελείται από καρπούς και φρούτα, όπως βελανίδια, κουκουνάρια, στάχυα, ρόδια, σταφύλια. Ο Ερωτιδέας είναι φτερωτός και αποδίδεται σα να πετάει, στον τύπο του «αιωρούμενου».
Το κάλυμμα έχει τη μορφή δίριχτης αετωματικής στέγης (αέτωμα: τριγωνική κατασκευή στο πάνω τμήμα της πρόσοψης ενός ναού), η κεράμωση της οποίας αποδίδεται με επτά σειρές φολίδων. Το τύμπανο (το βάθος, η επιφάνεια που κλείνει το τρίγωνο του αετώματος) του δεξιού αετωμάτος κοσμείται με δύο αντιμέτωπους Σατύρους που κινούνται προς έναν κεντρικό κρατήρα (αγγείο για κρασί), το έπαθλο ίσως του αγώνα τους. Με το δεξί τους χέρι που υψώνεται προς την κορυφή του αετώματος κρατούν τσαμπί σταφυλιού. Το αριστερό αέτωμα κοσμείται με μία ασπιδίσκη.
Η χρήση λίθινων (πώρινων, ασβεστολιθικών, μαρμάρινων) σαρκοφάγων στις νεκροπόλεις της Νικόπολης ήταν μία ευρύτατα διαδεδόμενη συνήθεια κατά τον 2ο και 3ο αι. μ.Χ. Οι πολυτελείς μαρμάρινες σαρκοφάγοι με ανάγλυφες παραστάσεις είναι κατά πρώτο λόγο εισηγμένες από την Αττική και κατά δεύτερο λόγο κατασκευασμένες σε τοπικά εργαστήρια που ακολουθούν τα αττικά πρότυπα, όπως η σαρκοφάγος μας.
Σήμερα, η σαρκοφάγος εκτίθεται στη δεύτερη αίθουσα του ΑΜΝ, στην ενότητα «Η ζωή μετά»
Δείτε το έκθεμα του μήνα στη Συλλογή του ΑΜΝ
Φωτογραφική παρουσίαση
