ΜΑΡΤΙΟΣ 2021
Αρχαϊστικό βάθρο με πομπή θεών και ηρώων
τέλος 1ου αι. π.Χ.
Τον Μάιο του 2001 πραγματοποιήθηκε ανασκαφική έρευνα στο Τρόπαιο της νίκης του Ακτίου, το υπαίθριο που αφιέρωσε ο Οκταβιανός στον Απόλλωνα, τον Άρη και τον Ποσειδώνα.
Αποκαλύφθηκε τότε ένα εντυπωσιακό εύρημα: μπροστά από τον μνημειώδη βωμό του ιερού βρέθηκε πεσμένο ένα ημικυλινδρικό βάθρο από πεντελικό μάρμαρο με ανάγλυφη διακόσμηση. Απεικονίζεται μία πομπή δέκα θεών και ηρώων του ελληνικού πανθέου, σε δύο ομάδες.
Στην πρώτη ομάδα επτά μορφές κινούνται προς τα δεξιά. Προηγείται η απολλώνια τριάδα, με οδηγό τον κιθαρωδό Απόλλωνα, προστάτη θεό του Οκταβιανού. Ο θεός με το λυγισμένο αριστερό χέρι κρατά τη λύρα και με το τεντωμένο προς τα κάτω δεξί, το πλήκτρο. Ακολουθεί η Άρτεμη, η οποία με το αριστερό, προτεταμένο χέρι κρατάει το τόξο της και με το δεξί το πόδι ελαφιού που τη συνοδεύει. Πίσω της, βρίσκεται η μητέρα της, Λητώ, και στη συνέχεια ο φτεροπόδαρος Ερμής συνοδευμένος από τις τρεις Νύμφες, πιασμένες από το χέρι.
Στη δεύτερη ομάδα τρεις μορφές κινούνται προς τα αριστερά. Ηγείται η Αθηνά, η οποία κρατάει με το δεξί χέρι το κράνος της και με το αριστερό το δόρυ. Ο Ηρακλής, που ακολουθεί, φοράει στο κεφάλι τη λεοντή, η οποία καλύπτει εν μέρει το γυμνό του σώμα και δένεται στο λαιμό με ηράκλειον άμμα. Έχει στραμμένο το κεφάλι του προς τα πίσω, στην τρίτη μορφή της ομάδας που ταυτίζεται με την Ήρα ή την Ήβη.
Την πομπή επιστέφει ταινία από εννέα ενδεκάφυλλα ανθέμια σε εναλλαγή με άνθη λωτού ενώ στη βάση της διαμορφώνεται σύνθετος πλοχμός.
Το βάθρο της Νικόπολης, ένα αριστουργηματικό έργο των χρόνων του Αυγούστου, εντάσσεται στο πλαίσιο διαμόρφωσης του Τροπαίου. Η ιερατική πομπή σχεδιάστηκε ειδικά για το βάθρο και στη συνέχεια χρησίμευσε στη διακόσμηση και άλλων μνημείων της ίδιας εποχής, στην Κόρινθο, την Έφεσο και αλλού. Η απόδοση των μορφών μιμείται την τέχνη της αρχαϊκής περιόδου (π. 700 – 480 π.Χ.), μία τάση ιδιαίτερα αγαπητή στον Οκταβιανό, που επιχειρούσε να συνδεθεί με την ελληνική αρχαιότητα.
Σήμερα το βάθρο εκτίθεται στην ενότητα της μόνιμης έκθεσης Η γένεση της πόλης
Δείτε το στη Συλλογή
Φωτογραφική παρουσίαση
